Wydanie internetowe 2023
W rocznicę śmierci Stanisława Mierzwy
KONFERENCJA PRASOWA POŚWIĘCONA LISTOM STANISŁAWA MIERZWY
Z WIĘZIEŃ STALINOWSKIEJ POLSKI (1947-1953)
KRAKÓW, 10 PAŹDZIERNIKA 2023
10 października 2023 r. w Centrum Edukacyjnym „Przystanek Historia” Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie odbyła się konferencja prasowa poświęcona listom Stanisława Mierzwy z więzień stalinowskiej Polski, przekazanym do zasobu archiwalnego IPN przez jego syna, Pana Wojciecha Mierzwę.
W konferencji udział wzięli: dr Mateusz Szpytma – Zastępca Prezesa IPN, Marzena Kruk – Dyrektor Archiwum IPN, Radosław Kurek – główny specjalista w Oddziałowym Archiwum IPN w Krakowie. Gościem honorowym był darczyńca, Pan Wojciech Mierzwa. Konferencję poprowadził Dobrosław Rodziewicz z Oddziałowego Biura Edukacji Narodowej IPN w Krakowie.
Podczas swojego wystąpienia Zastępca Prezesa IPN, dr Mateusz Szpytma podkreślił rolę i znaczenie Stanisława Mierzwy, jako polityka ruchu ludowego, wielkiego patrioty, ale również jako mecenasa i społecznika: „Powinien być wzorem dla polityków, może być wzorem dla osoby, która kocha swoją ojczyznę, tę dużą i tę małą, z której pochodzi, może być wzorem znakomitego mecenasa, który poświęca swój talent do tego, aby pomagać tym, którzy mają najmniejszy dostęp do opieki prawnej”.
Radosław Kurek w swoim wystąpieniu nawiązał do wieloletniej współpracy Instytutu z rodziną Mierzwów nad zabezpieczeniem spuścizny po Stanisławie Mierzwie. Następnie opisał listy Stanisława Mierzwy nadawane przez niego do rodziny z więzień stalinowskiej Polski: „(...) listy Stanisława Mierzwy z więzienia, to przede wszystkim niezwykle przejmujący obraz ojcowskiej troski o rodzinę, która praktycznie z dnia na dzień znalazła się w niezwykle ciężkiej sytuacji życiowej. Dość wspomnieć, że w momencie jego aresztowania w 1946 r. pozostawił on na wolności żonę w ciąży wraz z trójką ich malutkich dzieci. Pomimo bardzo prywatnego charakteru tych listów posiadają one również bardzo uniwersalny przekaz, ponieważ doskonale pokazują sytuacje tysięcy rodzin, których członkowie po II wojnie światowej zaangażowali się w działalność na rzez niepodległego bytu Państwa Polskiego, za co potem skazywani byli na długoletnie kary więzienia”.
W następnej kolejności głos zabrała Dyrektor Archiwum IPN, Marzena Kruk, która przedstawiła założenia projektu Archiwum Pełne Pamięci, skierowanego do osób prywatnych i instytucji, które chcą przekazać do Instytutu zgromadzone przez siebie pamiątki. Podkreśliła znaczenie zachowania dla przyszłych pokoleń Polaków materiałów historycznych, również tych pochodzących z archiwów domowych.
Jako ostatni głos zabrał darczyńca i gość honorowy konferencji, Pan Wojciech Mierzwa, który przedstawił zgromadzonym intencje towarzyszące przekazaniu materiałów po swoim Ojcu do Instytutu Pamięci Narodowej: „Dla mnie te materiały to rzeczywiście klejnoty, cenne rzeczy. Przekazaliśmy je w imieniu całej rodziny; przede wszystkim zgromadzone przez ojca, więc w jego imieniu, ale również swojego rodzeństwa, braci, aby służyły historykom, służyły innym jako materialny dowód historii tamtych ludzi”.
Konferencja zakończyła się pytaniami ze strony przedstawicieli mediów. Dotyczyły one m.in. sposobów technicznego zabezpieczania i konserwacji materiałów historycznych przekazywanych do Instytutu przez prywatnych darczyńców.
Radosław Kurek
gł. specjalista Oddziałowego Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie
Kraków, 11.10.2023.