Wydanie internetowe 2012
Tradycyjne spotkanie ludowców przy grobie Wincentego Witosa
ZADUSZKI WITOSOWE W WIERZCHOSŁAWICACH
Pierwsza niedziela po Wszystkich Świętych to tradycyjnie w Wierzchosławicach uroczysty dzień Zaduszek Witosowych. W tym dniu przy grobie chłopskiego premiera, męża stanu i przywódcy polskich chłopów Wincentego Witosa gromadzą się ludowcy i sympatycy z całej Polski. Przybywają tu od kilkudziesięciu lat. Składają hołd i szacunek Wincentemu Witosowi oraz Jego najwierniejszemu uczniowi - Stanisławowi Mierzwie, który 27 lat temu spoczął obok Niego. Zgodnie z wieloletnią tradycją 4 listopada o godzinie 9:30, w miejscowym kościele parafialnym odprawiona została Msza św. w intencji śp. Wincentego Witosa, Stanisława Mierzwy, wnucząt Witosa - Wincentego Stawarza i Joanny Steindel i zmarłych ludowców. Następnie, przy akompaniamencie orkiestry dętej z Proszowic i asyście Kompanii Honorowej Wojska Polskiego, na wierzchosławickim cmentarzu uczestnicy Zaduszek zgromadzili się wokół Kaplicy Witosa i Jego rodziny, gdzie złożyli wiązanki kwiatów.
W tegorocznych uroczystościach wzięli udział m.in. wicepremier i minister gospodarki Waldemar Pawlak, minister pracy i polityki społecznej Władysław Kosiniak-Kamysz, minister rolnictwa i rozwoju wsi Stanisław Kalemba, europosłowie Jarosław Kalinowski i Czesław Siekierski, sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Ewa Kierzkowska, prezes Zarządu Wojewódzkiego PSL w Krakowie dr Andrzej Kosiniak-Kamysz, marszałek województwa świętokrzyskiego Adam Jarubas, wicewojewoda małopolski Andrzej Harężlak, wicemarszałek województwa małopolskiego Wojciech Kozak, rodziny Wincentego Witosa i Stanisława Mierzwy. Na uroczystość Zaduszkową przybyły licznie delegacje, a wierzchosławicki cmentarz zapełnił się w tym dniu ponad setką sztandarów ludowych.
Podczas uroczystości na cmentarzu w kaplicy, w której spoczywa Wincenty Witos, uroczyście złożono najwyższe polskie odznaczenie - Order Orła Białego, zwrócony rodzinie Wincentego Witosa w ubiegłym roku przez prezydenta Bronisława Komorowskiego.
Dzięki zasługom, które jako premier Rządu Obrony Narodowej wniósł Witos w obronę Polski w 1920 roku, marszałek Józef Piłsudski postanowił nadać mu „Orła Białego”. 11 lipca 1921 Wincenty Witos, jako jeden z pierwszych 11 polityków, wojskowych, uczonych i duchownych, uhonorowany został orderem. Paradoksalnie ta sama osoba, dzięki której otrzymał ów order, doprowadziła do jego odebrania. Wyrokiem „procesu brzeskiego” z 13 stycznia 1932 roku nie tylko skazano Witosa na więzienie, ale również pozbawiono go Orderu Orła Białego. Krzywdę wyrządzoną Witosowi po części naprawił dopiero polski rząd emigracyjny. Dekretem prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Władysława Raczkiewicza z dnia 31 października 1939 roku „O amnestii dla byłych więźniów brzeskich” Dekret ten przywrócił wszystkim sądzonym w procesie „prawa obywatelskie, honorowe, godność, odznaczenia i ordery”. Witosowi insygniów orderu jednak nie zwrócono, ani też nie wydano ich jego potomkom. Dzięki wieloletnim zabiegom Polskiego Stronnictwa Ludowego oraz rodziny Wincentego Witosa prezydent Bronisław Komorowski w ubiegłym roku zdecydował o przekazaniu rodzinie Witosa należnych mu insygniów.
W swoim przemówieniu wicepremier Waldemar Pawlak zaznaczył: „Nasza obecność tutaj świadczy o naszej tożsamości i tradycji, i o tym, że w tych sztandarach, które co roku pochylają się przed Wincentym Witosem, kontynuuje się to piękne dziedzictwo” -. „W tym mateczniku Witosa jest też nowoczesność, bo od ubiegłego roku z zagrody Witosa można zobaczyć elektrownię słoneczną” - zaznaczył W. Pawlak. „To jest symbol czasu i myślę, że trzeba być tradycyjnie nowoczesnym, trzeba tę tradycję pielęgnować, ale trzeba ją ciągle wzbogacać, także przez swoje działania” - podkreślił wicepremier. Z kolei Jarosław Kalinowski przywołał zasady polityki ludowej Witosa, dotyczące niepodległości i siły państwa, dbałości o realizowanie zasad demokratycznego państwa prawa oraz troski obywatelskie i ludowe interesy. „Te zasady są nadal aktualne i niech pozostaną nadal dla nas ludowców wskazaniem” - powiedział europoseł.
Dalsza część uroczystości odbyła się w Centrum Kultury Wsi Polskiej im. Wincentego Witosa w Wierzchosławicach, gdzie parlamentarzyści odpowiadali na pytania zadane przez przybyłych gości.
Zaduszki Witosowe w Wierzchosławicach organizowane są co roku przez Towarzystwo Przyjaciół Muzeum W. Witosa, Polskie Stronnictwo Ludowe oraz Muzeum Okręgowe w Tarnowie - oddział Muzeum Wincentego Witosa w Wierzchosławach. Tegorocznym partnerem przedsięwzięcia było Województwo Małopolskie.
Janusz Skicki
Muzeum W. Witosa w Wierzchosławicach, 5.11.2012 r.
Foto Robert Bryl
